“Hé. wat hoor ik daar… Ik doe één oog open en zie mijn twee broertjes samen stoeien. Pff, ik lig hier heerlijk tegen mijn zusjes en mijn moeder aan. Het voelt lekker warm, ik voel de ademhaling van de anderen, af en toe krijg ik een likje van mijn moeder. Ik voel me hier veilig en vertrouwd, zorgen heb ik niet. Af en toe neem ik een slokje drinken, met mijn broertjes en zusjes speel en slaap ik en die lieve mevrouw (ze heet Lies) zorgt altijd voor eten. 

Nu ik steeds groter word, gaan we met Lies wat vaker ergens naartoe. Dat is leuk maar ook best spannend. Gelukkig gaan mijn moeder en tante dan mee en kunnen we daarna weer lekker slapen. Ook zijn er al meer mensen op bezoek geweest, erg lief allemaal maar het liefste ben ik bij mijn moeder en bij Lies die altijd voor ons zorgt.

Vandaag voel ik dat er iets anders is dan anders. Lies doet een beetje onrustig, alsof er wat gaat gebeuren. Dan komen er twee mensen naar ons toe, ze komen bij ons zitten. Ik kruip gezellig bij ze op schoot. Na een tijdje tillen ze me op en gaan we naar buiten. Spannend, wat zullen we gaan doen? Lies geeft me nog een aai en dan gaan we naar een groot brommend ding waar ik samen met mevrouw instap. Daar ben ik al eerder in geweest, maar waar blijven de anderen? Ik roep ze maar ik hoor niks meer en de deuren gaan dicht. Ik vind het spannend en weet niet wat er gaat gebeuren. Gelukkig mag ik tegen de mevrouw aan liggen, maar ik mis mijn moeder, broertjes en zusjes en mijn vertrouwde plekje. Wat staat me nu te wachten?”

Je hebt vast lang toegeleefd naar dat mooie moment dat je jouw pup mag ophalen. De spulletjes staan klaar, er is een leuke naam bedacht en je kan niet wachten op de wandelingen die jullie gaan maken. Samen spelen en lekker op de bank tegen elkaar aan liggen. De roze puppy-wolk hangt in de lucht, je hebt er zin in.

Echter als je je verplaatst in de pup, dan is het een ander verhaal. Je haalt je pup uit zijn vertrouwde omgeving vandaan, weg bij zijn moeder, broertjes en zusjes en eventuele andere dieren, weg bij de fokkers die hij kende. Alles is anders, niets is bekend. Nieuwe geuren en geluiden, andere omgeving. Zijn wereld staat letterlijk op zijn kop. Het is verstandig om hier bij stil te staan en je verwachtingen hier op aan te passen.

Gelukkig kun je wel een aantal dingen doen om de overgang voor je pup gemakkelijker te maken. Zowel in de voorbereiding wanneer de pup nog bij de fokker is, als wanneer je pup bij jou thuis is. Hiermee verminder je de stress die de verhuizing met zich meebrengt voor je pup.

De voorbereiding:

* Zorg dat er bij de fokker een knuffel, lapje stof of iets dergelijke ligt waar jullie geur aan zit. Deze kun je vervolgens weer meenemen als je de pup ophaalt, dit voorwerp en zijn luchtjes kent hij dan al.

Mocht je al andere huisdieren hebben kun je ook iets aan de fokker geven waar hun geur aan zit, zo raakt je pup daar al mee vertrouwd.

* Ga in de periode dat je pup nog bij de fokker woont meermalen langs, zodat jullie elkaar al een beetje kunnen leren kennen. Als de pup al wat ouder is, kun je misschien een keer met de aan jullie toegewezen pup een klein stukje wandelen, eventueel in bijzijn van de moederhond. Vervolgens kan de pup alle indrukken in zijn veilige en vertrouwde omgeving verwerken.

* Wees kritisch over de leeftijd waarop je de pup ophaalt. Bij de meeste fokkers is het gebruikelijk om dit rond de 8 weken te doen, de datum wordt vaak al van tevoren gepland. Maar inmiddels is er discussie over de meest geschikte leeftijd. Onderzoeken lijken aan te tonen dat het voor de meeste pups beter is als ze langer in het nest blijven, tot circa 10-14 weken. De precieze leeftijd zal per pup verschillen, het mooiste is dan ook om dit in goed overleg met de fokker op basis van de ontwikkeling van de pup te bepalen. Door langer in het nest te blijven kan de pup fysiek en mentaal nog wat verder groeien, heeft hij al meer opvoeding gehad waardoor ook zijn bijtrem verder ontwikkeld is en zit hij waarschijnlijk tússen de eerste angstfases, in plaats van ín een angstfase (eerste meestal rond de 8 weken, tweede rond de 4 à 5 maanden). Er zijn wel heel veel factoren die bepalen wat een geschikt moment is voor een pup om het nest te verlaten. Idealiter wordt de moederhond ondersteund door één of meer stabiele volwassen honden. Als dit niet het geval is, kan het zijn dat de moederhond op gegeven moment overbelast raakt. Dit hangt ook af van de grootte van het nest. En natuurlijk is het van belang wat de fokker met de pups onderneemt. Als ze langer in het nest blijven, zal er op dat gebied meer van de fokker gevraagd worden om een goede basis te leggen voor socialisatie en zindelijkheid.

Kortom, een goede fokker creëert de juiste omstandigheden waardoor de pups indien nodig langer kunnen blijven, en hij/zij bepaalt tijdens het opgroeien van de pups op basis van de behoeften en ontwikkeling per pup individueel wanneer het juiste moment is om het nest te verlaten. Wil je meer lezen over natuurlijk gedrag bij honden, neem dan eens een kijkje bij artikelen van Anindita Bhadra die onderzoek heeft gedaan bij straathonden (freeranging dogs) in India.

Zodra je pup in huis is:

* Zorg ervoor dat je de eerste weken/maanden thuis bent (evt. aangevuld met oppas) zodat je investeert in een stabiele basis. Je pup kan eerst nog niet alleen zijn en zal dat in kleine stapjes kunnen leren mits dat positief opgebouwd wordt.

* Zorg ervoor dat er rust in huis is. Nodig de eerste dagen nog geen bezoek uit, en onderneem geen drukke activiteiten.

* Geef je pup voldoende nabijheid. Stop hem niet in een gesloten bench maar geef hem de keuze waar hij wil liggen. Dit zal waarschijnlijk zoveel mogelijk bij jou in de buurt zijn, omdat hij nog niet het vertrouwen heeft om alleen te zijn. Het samen slapen is ook erg belangrijk voor jullie vertrouwensband, laat hem daarom bij voorkeur (in ieder geval de eerste maanden) op je slaapkamer slapen.

* Maak je huis puppyproof zodat je pup veilig rond kan lopen. Vermijd corrigeren door ongewenst gedrag te voorkomen. Het geven van correcties kan het vertrouwen in jou als eigenaar schaden en vertraagd het leerproces en zelfvertrouwen.

* Creëer een veilig plekje waar je pup kan poepen en plassen, bijvoorbeeld een stukje gras in je tuin. Dit bouw je langzaam uit naar de plek op meer afstand van je huis.

* Kijk goed naar wat je pup aankan. Socialiseren is het opdoen van positieve ervaringen in kleine stapjes. De eerste dagen zijn het huis en tuin vaak al voldoende qua indrukken. Dit bouw je langzaam uit, je pup bepaalt het tempo.

* Verdiep je in de lichaamstaal van je pup zodat je te veel stress voorkomt. Zorg dat je de kalmerende signalen kunt herkennen.

Heb geduld en geef je pup aandacht en liefde. Hou je focus op gewenst gedrag.

Zie voor meer informatie en praktische tips het boek PuppyWijs. Het welzijn van je pup centraal.

Marleen Mulder-Aussems & Petra de Munnik

SamenWijs met je hond

Foto gemaakt door Marieke van Berkel, Jolly Doodles